Larinks (gırtlak) kanserleri 40-70 yaşlarında, çok daha sıklıkla sigara içen erkeklerde olmak üzere kadınlarda da görülen bir hastalıktır. Larinks kanserlerinin oluşmasındaki en büyük risk faktörü sigaradır. Sigaradaki nikotinden ziyade sigara dumanında bulunan katranın içindeki polisiklik hidrokarbonlar esas kanserojen etki gösterirler.

Alkol gırtlak bölgesinin daha üst kısımlarının kanserlerinde risk faktörüdür. Bunların yanında, gırtlak bölgesinde oluşan lökoplazi denen lezyonlar, kronik gırtlak enfeksiyonları, sesin kötü kullanımı, radyasyon gibi kronik irritasyon yapan her türlü durum kanser oluşumunda rol oynamaktadır.

Belirtiler Nelerdir ?

Ses Kısıklığı

Öncelikli olarak ses tellerinde yerleşen tümörlerde ilk bulgu olarak karşımıza çıkar. Ses kısıklığının ortaya çıkması durumunda hemen bir Kulak Burun Boğaz doktoruna muayene olmak gerekir.

Yutma Güçlüğü

Yemek yerken zorlanma, yutarken ağrı, boğazda takılma veya yabancı cisim hissi olabilir. Bu bulgular daha çok gırtlağın arka bölgesinde, yemek borusunun giriş kısmındaki tümörlerde karşımıza çıkabilir. Bu bulgular genelde ileri hastalık dönemlerinde ortaya çıkar.

Nefes Darlığı

Larinksteki tümörün ilerlediği durumlarda, hava pasajının daraldığında ortaya çıkar. İlerlemiş hastalığın göstergesi olabilir.

Kulak Ağrısı

Kulağın his siniri ile gırtlağın üst kısmının hissini alan sinir aynıdır. Bu nedenle gırtlağın üst kısımlarında yerleşmiş bir tümör kulak ağrısı  ile kendini gösterebilir.

Boyunda Şişlik

Gırtlaktaki tümörün boyun lenf bezlerine yayılması ile boyunda kitle şeklinde kendini gösterebilir. Bazen de ileri düzeydeki tümörün gırtlağı aşıp boyuna direk yayılması ile kitle oluşumu şeklinde ortaya çıkabilir.

Nasıl Tanı Konur ?

Bu şikayetlerin ortaya çıkması ve devamı halinde mutlak bir KBB hekimine muayene olunmalıdır. Muayenede larinks bölgesinin ayna ile değerlendirilmesi sonrasında gerekirse endoskopik muayene (kamera ile) ile ayrıntılı muayene edilir. Eğer şüpheli bir durum varsa veya görülen tümörün yaygınlığının değerlendirilmesi için genel anestezi altında larinks bölgesi ayrıntılı olarak değerlendirilir. Bu esnada görülen şüpheli alanlardan parça alınarak incelemeye alınır.

Bunun yanında tümörün gırtlak ve boyuna yayılımının değerlendirilmesi için tomografi, MRI gibi  görüntüleme yöntemlerine başvurulur.

Tedavi

Alınan parçalarda eğer kanser teşhisi konursa tedavi aşamasına geçilir.

Radyoterapi (Işın Tedavisi)

Erken evredeki tümörlerde tek tedavi olarak kullanılabilir. Cerrahi ise diğer bir seçenektir. Bu iki tedavinin başarı oranı çok yakındır. Radyoterapinin en önemli avantajı ses kalitesinde değişikliğe yol açmamasıdır. Fakat radyoterapi sonrasında  tekrarlayan hastalıklarda  gırtlağın tamamen alınması gerekebilir ve  bu durum ışın tedavisinin en büyük dezavantajı olarak karşımıza çıkmaktadır. Cerrahinin ses kalitesinde bozukluğa yol açması dezavantaj olmakla beraber, hastalığın tekrarı durumunda radyoterapi seçeneği elimizin altında olması da avantajı olarak düşünülmelidir.

Cerrahi Tedavi

Bu tedavi şeklinde tümörün lazerle çıkarılması, cerrahi olarak gırtlağın bir parçasının veya tümünün alınması gibi tercihler vardır. Bu tercihler tümörüm cinsine, büyüklüğüne, yayılımına, hastanın genel durumuna bağlı olarak değişmektedir. Aynı zamanda boyundaki lenf bezlerinin cerrahi olarak çıkarılması da tedavinin gerekli bir parçasıdır. Cerrahi sonrasında tümörün yaygınlığı, cinsi, büyüklüğü ile uzak organlara yayılmış olması gibi faktörlere bağlı olarak gerekirse ışın veya ışınla beraber kemoterapi (ilaç tedavisi) verilmesi gündeme gelebilir.

Cerrahi Sonrası

Cerrahi girişimler, hastanın hastanede uzun süre kalmasını gerektirecek boyutta ciddi girişimlerdir. Gırtlak ameliyatları sonrasında boyunda geçici veya kalıcı olarak delik açılması gerekebilmektedir. Gırtlağın bir kısmının çıkarıldığı durumlarda iyileşme süreci tamamlanana kadar geçici bir süre boyunda delik olmakta ve hasta bu delikten nefes almaktadır. Sonrasında şartlar düzelince bu delik kapatılabilir. Gırtlağın tamamının alındığı ileri evredeki tümörlerde ise konuşma ve nefes alma fonksiyonlarını yerine getiren gırtlak tamamen alındığı için boyundaki delik ömür boyun kalıcı olmaktadır. Hasta buradan nefes almakta, yemek yemesi ise normal olarak devam etmektedir. Konuşma ise cerrahi sonrasında hastanın öğrenme ve adaptasyon durumuna göre farklı tedavi yöntemleri ile anlaşılabilir düzeye getirilebilmektedir.